Romansowy cykl koniunkturalny
Jako 21-letni singiel żyjący na północy Florydy, zauważyłem, że podrywanie dziewczyn poprzez rozmowy o ekonomii jest trudne. Być może to wina przedawkowania wykresów przedstawiających popyt i podaż, ale każda wzmianka o wyrazie na literę „E” zazwyczaj powodowała szkliste oczy i nagłą potrzebę odebrania telefonu, który wcale nie dzwonił…Każdy na co dzień używa ekonomii, nie tylko w sklepie albo gdy wypisuje czek. Nasze wiedza ekonomiczna wpływa na każdy aspekt naszego życia — nieważne czy zdajemy sobie z tego sprawę. Walentynki dają mi powód, aby zaprezentować tę prawdę w odniesieniu do romansowania.
Gdy ktoś mnie pyta o definicję ekonomii odpowiadam, że jest to stosowanie filozofii w problemach społecznych, które dotyczą ograniczonych zasobów. Jedynym zasobem, który jest jednocześnie ograniczony i wspólny dla wszystkich ludzi jest czas. Każda akcja, którą podejmujemy równa się osobistej inwestycji kapitału czasu. Chociaż czas jest często pomijany w kalkulacji ekonomicznej, austriaccy ekonomiści [chodzi o ekonomistów Austriackiej Szkoły Ekonomicznej – przyp. tłum.] zawsze kładli na niego nacisk. Nie będzie więc zaskoczeniem to, że austriackie podejście nadaje się do interpretacji ekonomii romansu. W rzeczywistości „austriacki cykl romansu” byłby bardzo podobny do austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego.
Romans zaczyna się z pierwszym działaniem. Tak, jak austriacy rozumieją, że rolą przedsiębiorcy jest wzięcie na siebie ryzyko inwestycji kapitału w celu osiągnięcia zysku, my możemy przyjąć, że rolą inicjatora jest podjęcie ryzyka w nadziei na znalezienie romansowego sukcesu. Bez przedsiębiorcy wzrost gospodarczy jest nieosiągalny; bez osoby wykonującej pierwszy ruch romansowy wzrost jest nieosiągalny.
Weźmy gościa, Adama, który przychodzi na imprezę w poszukiwaniu dziewczyny swoich marzeń. Adam znajduje dziewczynę, Betty, i rozpoczyna konwersację. Jeśli Adam wcześniej zainwestował wystarczająco dużo czasu w zdobywaniu Betty i jest nim zainteresowana to, tak jak inwestor, który ma pieniądze na rozpoczęcie działalności gospodarczej, Adam nie potrzebuje kredytu, aby dobić targu. Ale co, jeśli Adam ledwo zna Betty? Tak, jak inwestor, który używa biznes planu w celu zdobycia kredytu bankowego, Adam musi przekonać Betty, że jest on wart ryzyka wszystkiego, co jest angażowane w sprawy sercowe.
Jeśli Adam zachowa się zgodnie z filozofią liberalizmu, jeśli nie będzie kłamał na swój temat i pozwoli, aby jego sukces, lub porażka, przyszedł organicznie to może, lub nie, związać się z nią, ale jego życie uczuciowe będzie (względnie) wolne od niepotrzebnych kłótni. Gdy znajdzie dziewczynę, która jest nim zainteresowana to zainteresowanie będzie szczere.
Jednak Adam stał się sfrustrowany przez swoje niepowodzenie. Aby naprawić swój brak sukcesów rozpoczyna opowiadać każdej dziewczynie, która chce słuchać, że uratował sieroty przed szalonymi kanibalami z Rojindy, wspiął się na Mount Everest, a raz nawet debatował z Ronem Paulem w Izbie Reprezentantów. Adam zdecydował się na manipulowanie swoją „stopą procentową”.
Nagle Adam jest w centrum uwagi. Betty i Chelsea walczą o zdobycie go, nawet Eve zaczęła się o niego starać, gdy usłyszała, że dorastał razem z Justinem Bieberem! Adam znajduje się w romansowym ożywieniu. Tak długo, jak Adam będzie rozpowiadał swoje kłamstwa, a ludzie będą w nie wierzyć, jego sukces będzie trwał.
Jednak w pewnym momencie Adam będzie zmuszony stanąć twarzą w twarz z prawdą: Justin Bieber nie akceptuje jego zaproszenia do znajomych na Facebooku; nikt nie może znaleźć nagrania na którym jest z Ronem Paulem; Wikipedia nie znajduje wyspy Rojindy; brat Chelsea był na kościelnym obozie razem z Adamem w trakcie lata, gdy ten miał zdobywać Mount Everest. Bańka Adama pęka.
Betty policzkuje Adama. Chelsea opowiada wszystko dziewczynom w szkole, przez co rujnuje jego szanse na poderwanie ich. Być może najgorsze jest to, że Eve, do której Adam zaczął coś czuć i miał z nią naprawdę dużo wspólnego, już więcej się do niego nie odezwie. Krótkoterminowy zysk Adama stworzył długoterminowe konsekwencje, które przewyższyły to, co by go spotkało, gdyby stawiał szczerość na pierwszym miejscu.
Poza prostym wykazaniem błędów manipulacji zainteresowaniem, pozwala nam również jak najlepiej zarządzać swoim życiem uczuciowym. Na własne oczy widzę liczne związki, które są oparte bardziej na komforcie niż na miłości — ludzie są ze sobą nie z powodu uczuć do siebie, tylko dlatego, że nie lubią uczucia, które towarzyszy byciu samemu. Jest to problem przekładania krótkoterminowych zysków nad długoterminowe konsekwencje, czyli to problem ekonomiczny.
Czas jest ograniczony, więc każdy dzień spędzony w związku opartym o komfort mógłby zostać spędzony w związku opartym na miłości — oto koszty alternatywne. W sitcomie NBC pt. „Biuro” Pam poświęca dwa pierwsze sezony w długoterminowy związek ze swoim niekompatybilnym narzeczonym, Royem, zamiast zaakceptować zaloty swojego najlepszego przyjaciela z pracy, Jima. Odrzucenie podjęcia ryzyka przez Pam w imię komfortu jej beznamiętnego związku z Royem nie zmienia tego, że ci dwoje nie są stworzeni dla siebie. Gotowość na ustatkowanie się nie jest tym samym, co miłość. Pam w końcu zrywa z Royem i bierze ślub w szóstym sezonie z Jimem. Pam i Jim mogą spędzić resztę swojego fikcyjnego życia będąc szczęśliwymi, ale stracili cztery szczęśliwe lata [jeden sezon to jeden rok – przyp. tłum.].
Każde działanie, które podejmujemy jest decyzją ekonomiczną. Stare powiedzenie „czas to pieniądz” nabiera nowego znaczenia, gdy zaczynasz stosować ekonomię we wszystkich aspektach życia. Tylko austriackie spojrzenie na ekonomię zawiera to „wychodzenie z pudełka”. I świadomość tego uczyniła mnie ewangelickim austriakiem [gra słów, w angielskim „Austrian” może oznaczać narodowość, jak i bycie austriakiem w sensie austriackiej szkoły myśli ekonomicznej. W języku polskim przedstawiciel ASE jest określany jako „austriak” – przyp. tłum.].
Szczęśliwych Walentynek. Działajcie mądrze.
Autor: Tho Bishop
Źródło: http://mises.org/daily/5046/A-Romantic-Boom-and-Bust
Tłumacz: Aleksy Przybylski