Free State Project – czyli prawdziwy exodus ludzi wolnych

Zapewne wielu z was, nawet jeśli jesteście wolnościowcami, mogło nie usłyszeć o tytułowym Free State Project. Jest to kolejna, pośród wielu rozprzestrzenionych na świecie inicjatyw, która rokuje duże nadzieję i może stać się swoistym bastionem wolności w Stanach Zjednoczonych. W przeciwieństwie jednak do licznych projektów, które w przeszłości zawodziły (np. fenix fundation), bądź też były robiona na niewielką skalę, właśnie ten projekt, według mnie, może poważnie zainteresować wszystkich zwolenników idei wolnościowych.

Zaczęło się od obwieszczenia

23 lipca 2001 na łamach The Libertarian Enterprise pojawił się artykuł napisany przez Jasona Sorens’a – doktora z Yale University. W artykule podkreślał on porażkę libertarian w obsadzeniu jakichkolwiek znaczących urzędów lub wygrania wyborów przez libertariańskiego kandydata. Dzielił się także spostrzeżeniami i sugerował utworzenie ruchu dążącego do secesji. O ile pomysł secesji nie spotkał się nigdy z dużym pozytywnym odzewem (o czym pisał sam Jason w notatce przy okazji kolejnych esejów), o tyle artykuł stał się przyczynkiem nowego ruchu, który kontynuował amerykańską tradycję politycznej migracji, kultywowanej przez grupy takie jak mormońscy osadnicy w Utah, czy też społeczności religijne Amiszów. Sam pomysł był kompletnym nouvum pośród wolnościowców, jednakże w latach 60. był bardzo popularny pośród niektórych grup młodzieżowych, które szukając wolności lub uciekając od rzeczywistości, skupiały się w komunach. Z czasem ukształtowała się sama idea o prostym zamyśle – zebrać dużą liczbę libertarian, by stopniowo w jednym, mało zaludnionym stanie, przeprowadzać zmiany w systemie prawnym, aby uczynić tenże jak najbliższy libertariańskim wyobrażeniom. W roku 2003 na miejsce migracji został wybrany stan New Hampshire, znany choćby ze sloganu „Live free or die”, a także z tego, iż odgrywa co 4 lata dużą rolę w amerykańskim życiu politycznym (ze względu na odbywające się tam prawybory).

A zatem w drogę

Jak wygląda to w praktyce? Osoby chętne do uczestniczenia w projekcie zgłaszają oświadczenie przeprowadzki w ciągu 5 lat od momentu zdobycia 20 000 oświadczeń. Na dzień dzisiejszy zapisanych osób jest 15330, z czego 1,299 przeprowadziło się zaraz po podpisaniu oświadczenia [1]. Szansa na spełnienie założeń projektu jest duża – New Hampshire jest jednym z bardziej wolnościowych stanów – brak tam podatków takich jak general sales tax, dochodowego dla osób prywatnych, nie ma obowiązku zapinania pasów dla dorosłych czy noszenia kasków przez motocyklistów. New Hampshire może się także pochwalić jedną z najmniej rozwiniętych biurokracji – legislatorzy dostają jedynie 100 $ za rok pracy, w przeciwieństwie do innych stanów, a konstytucja stanu jest jedną z czterech, które wyraźnie bronią prawa obywateli do rewolucji, w przypadku gdyby rząd stał się zbyt opresyjny [2] (sekcja 1, art 10 konst. NH). Nie jest to co prawda libertariański stan wymarzony, jednak w porównaniu do sytuacji wielu innych krajów, jest to solidny fundament, na którym mogą błyszczeć idee libertariańskie. Innym czynnikiem mogącym sprzyjać temu eksperymentowi jest zwiększająca się liczba mandatów w lokalnym NH State House of Representatives. W roku 2005, ludzie związani z inicjatywą mieli tam tylko 0,3 mandatu, następnie w 2007 jeden, w 2009 cztery, a w 2011 dwanaście. Średnio więc liczba ta co 2 lata się potrajała, co jest tempem zawrotnym, zważając dodatkowo na fakt, iż główna akcja FSP, czyli zorganizowana migracja, jeszcze nie nastąpiła. Obecnie „wolnostanowcy” posiadają 14 mandatów [3].

Strona medialna

Poniższa notka jest jedynie wstępem traktującym i zapoznającym z ideą Free State Project. Jego istnienie komentowali ludzie tacy jak: ekonomista Walter Block, który publicznie potwierdził swoje wsparcie dla FSP 17 lutego 2006, Ron Paul i Gary Johnson [4]. W 2010 Lew Rockwell z Intytutu Misesa udzielił poparcia projektowi, a także oświadczył że jedno z miast w New Hampshire – Keene jest „północną stolicą libertarianizmu” [5]. W 2011 Peter Schiff (znany m.in. z przewidzenia kryzysu w stanach, o co publicznie założył się z Arthurem Lafferem) stwierdził, iż rozważa przeprowadzkę do stanu objętego eksperymentem [6]. Jak zatem widzimy, projekt ma poparcie społeczności, a także wolnościowych celebrytów. Innych materiałów na ten temat w anglojęzycznej części internetu jest całkiem sporo, włączając w to rozbudowaną stronę internetową, przedstawienie jej w show Jimmiego Kimmela, a także wydany w 2011 roku film „Libertopia” [7], traktujący między innymi o ludziach szukających wolności. Ludzi, którzy tak jak i większość z nas, starają się pokonać przeszkody na różne sposoby i pomóc w budowaniu wspólnego marzenia – własnego wolnego stanu.

Autor: Korczsys vel John Galt (czytelnik libertarianin.org)

ŹRÓDŁA

[1] Dokładne statystyki na: freestateproject.org/about/membership-statistics

[2] Więcej powodów znaleźć można na stronie FSP, w zakładce „101 Reasons to Move to New Hampshire”, przy każdym jest oczywiście źródło, samo prawo do rewolucji to art. 10. [Right of Revolution.], NH constitution, w sekcji pierwszej – bill of rights. Dostępne na: www.nh.gov/constitution/billofrights.html

Strona (101 Reasons…) – freestateproject.org/about/101-reasons-move-new-hampshire

[3] youtube.com/watch?v=PxT0cZ-dHAU&feature=channel_video_title

[4] Gary Johnson – youtube.com/watch?v=TzLw12pbIU4#t=0

Ron Paul – youtube.com/watch?v=5KYW7RXRB90 (ogółem materiałów potwierdzających jest dużo)

[5] youtube.com/watch?v=Md6zzipKNVE – ponownie nagranie z Free talk radio na youtube

[6] youtube.com/watch?v=v6BmdaZK3Zg – jw.

[7] Film sklasyfikowany na IMDb – imdb.com/title/tt1743943,

Strona dotycząca filmu – http://libertopiafilm.com/, do obejrzenia na youtube.com/watch?v=PXSw0nYKiU8